De BouwEXPO Tiny Housing in Almere Poort begon in de tijd dat wij aan het flirten waren met de Tiny House Farm van Wonen in Oosterwold. Natuurlijk is later vooral gebleken dat Tiny House een begrip is die aan zware inflatie onderhevig is.
Bovendien blijken zelfs mensen die vinden dat ze met minder aan kunnen, toch de uiterste grenzen op te zoeken. De meeste huizen aan de Vuursteenhof waar ik woon, zijn groter dan de 50 m2 die geldt om een Tiny House nog een Tiny House te mogen noemen. Er zijn zelfs huizen opgericht die wat mij betreft ook niet de term ‘Small House’ verdienen.
Overtreffen
1 huis overtreft alle huizen op de Vuursteenhof. Bezoekers wijzen ook naar dit huis. ‘Is dat klein?’ Vragen ze dan. Of ze denken dat het ons gemeenschappelijk gebouw is. Blijkbaar is het de kunst om alle toegestane hoeveelheid die je mag bouwen op te maken. En meer. Zo kun je ook je extra ‘vergunningsvrije deel’ er nog bij optellen om er het maximale uit te halen. Niet bepaald een vorm van minimalisme.
Wijzelf houden ons ook niet aan de term Tiny House met een BVO van 74 m2 en een woonoppervlak van 62 m2. We noemen het daarom een klein huis. Niet piepklein maar wel meer dan de helft kleiner dan ons vorige huis.

De reden is dat we ook een dochter hebben en die verdient een eigen kamer een eigen plek in huis. We hoeven haar niet op te zadelen met onze idealen. Ik ben al superblij dat het leuk vindt om hier te wonen.
Tiny House BouwEXPO
Het project van de BouwEXPO Tiny Housing, is een voorstel geweest van raadslid (en tegenwoordig mijn achterbuurman) Marco de Kat. Een geweldig idee om te kijken wat de mogelijkheden van deze kleine, flexibele huizen zijn in Nederland. Het is een studie naar de mogelijkheden binnen alle bouwregels, maar ook een uitdagende wedstrijd met een brede doelgroep. Iedereen die een idee had, mocht hem insturen.

Het boek Klein wonen, Small Homes, The Making of BouwEXPO Tiny Housing in Almere doet verslag van deze bijzondere wedstrijd. En het gaat verder; het vertelt over de ontwikkeling van het woonwijkje met kleine huisjes in Almere Poort. We hebben het zelf op de voet gevolgd. Zo bezochten we de expositie van ingediende ontwerpen in het KAF.
Inzendingen
Ik heb met verwondering gekeken naar de inzendingen. Ze waren soms gebouwd van Lego. Of zagen er niet altijd bepaald realistisch uit. Maar er zaten heel gave en bijzondere ontwerpen bij. Voor onze zoektocht naar een bouwer, was het echt te kort dag. Alle bewoners van ons project zijn toch uitgeweken naar andere initiatieven.
Op 1 na, maar daarvan lijkt de realisatie van zijn bijzondere huisje ook steeds later te worden. Hetzelfde huisje staat ook nog niet op het terrein in Almere Poort. Wat de reden is, weet ik niet.

Jacqueline Tellinga doet in haar boek verslag van de wedstrijd en de inzendingen. Waarbij de jury goed keek naar innovatie, duurzaamheid, betaalbaarheid en realiseerbaarheid. Daarbij was de opdracht vanuit de gemeente om ook te kijken naar een ‘zo breed mogelijk palet aan aangedragen ideeën’.
Verschillende vormen Tiny Houses
Het zijn inderdaad allemaal verschillende vormen die een prijs kregen. Van vrijstaand tot aan stapelbaar, geschakeld en afwisselend tijdelijk of permanent. Daarbij is ook een extra selectie geweest doordat de winnaars het realiseren van hun project zelf moesten bekostigen.
Winnaars kregen wel medewerking van de gemeente, zoals bij de vergunningaanvraag en begeleiding als ze moeilijkheden ondervonden. Maar de grond en de bouw van het huis moest wel uit eigen financiële middelen worden betaald. Het leverde een wijkje op met heel verschillende huizen. De financiering kregen de bouwers rond door bijvoorbeeld al een koper in de arm te nemen of met een hypotheek aan de slag te gaan.

Het boek Klein wonen, Small Homes gaat ook in op het bouwbesluit en de mogelijkheden die er zijn voor andere vormen van woningbouw, zoals de kleinere huizen. Ze vallen vaak buiten de boot omdat het geen reguliere vorm van bouwen is. Er is heel veel mogelijk, leert het boek. Het spel zit er vooral in om bepaalde eisen om te buigen naar andere oplossingen.
Molenaarstrap
Het voorbeeld dat Jacqueline Tellinga in haar boek noemt, is de molenaarstrap in het huis Tiny A. Een huis dat helemaal uit een dak bestaat. In dit huis is een speciale trap gemaakt waarvan de tredes zo zijn uitgespaard dat je met elke stap een brede trede hebt. Zo kun je veel steilere trappen maken. Hierbij moet een gelijkwaardige en daarmee even veilige oplossing worden geboden voor de eisen van het bouwbesluit. Het is gelukt, maar het vergt wel wat tekenwerk en redeneringen, stelt de bouwer in het boek.
Veruit het mooiste gedeelte van het boek zijn de kijkjes in de huizen. Het beslaat het grootste gedeelte van het boek. Elk huisje krijgt uitvoerige aandacht. Er is een mooie beschrijving, waarbij bouwer en de bouw op de voet gevolgd worden. Het is een indrukwekkend proces die je hier soms ziet, van idee naar de werkelijke bouw. Heel mooi en inspirerend om te lezen.
Bewoners van kleine huizen
Het laatste deel geeft aandacht aan het belangrijkste: de bewoners. In een huis moet gewoond worden en een project als de Tiny House BouwEXPO is pas geslaagd als de bewoners er ook met plezier wonen. Wat direct opvalt, is dat de bewoners heel divers zijn. Ze zijn van alle leeftijden en van alle soorten achtergrond en afkomst. Heel gaaf om te zien dat iedereen wel een reden heeft om hiervoor te kiezen. Soms uit idealisme, soms uit noodzaak. Ook is er een bedrijf in Almere die zijn expats in een klein huisje onderbrengt.

Dezelfde ervaring heb ik bij ons project van de Tiny House Farm. Ook wij zijn van alle soorten pluimage en leeftijden. Oudere buren die kiezen bewust voor kleiner wonen om in deze levensfase heel erg te genieten van vrijheid en de ruimte buiten. Ze willen leven met minder. Sommige jongeren komen hier omdat de prijs heel aantrekkelijk is.
Idealisten?
Er zijn ook idealisten die echt willen leven met minder en vooral ook een minder grote voetafdruk willen achterlaten op deze aarde. Daarbij zijn sommmige bewoners ook gedreven om een leven te leiden zonder hypotheek, niet gestuurd door de maandelijkse financiële druk van een bank.
Heel herkenbaar is dit ook in het boek van Jacqueline Tellinga. Ze laat zien dat op een andere manier wonen ook mogelijk is. Het daagt vooral andere gemeentes ook uit om hetzelfde te doen. Je niet laten leiden door de grote jongens en projectontwikkelaars, maar ook ruimte geven aan andere initiatieven en ideeën om te wonen. Wonen draait immers om de mensen die in die huizen wonen, niet om de ontwerpers, bouwers en financierders.
Prachtig om dit terug te vinden in dit inspirerende boek. Ik hoop dat het mensen verder helpt om na te denken over hoe ze willen wonen en wat dit betekent voor hun huis. Dat je ook heel gelukkig kunt zijn in je kleine huisje. Je hebt niet per se heel veel ruimte nodig om een gelukkig leven te leiden.
Droomhuisje
Wat het laatste betreft is het ook erg leuk om te lezen van iemand die geen prijs won bij deze bouwEXPO Tiny Housing in Almere. Ze heeft wel haar idee doorgezet en woont nu in het huisje waarvan ze droomde. Waarschijnlijk was haar huisje te gewoon voor de jury en niet onderscheidend genoeg. Maar ze heeft een mooi plekje gevonden ergens anders in Almere Poort. Daar woont ze heel tevreden in haar kleine huisje. Een sprekend voorbeeld die laat zien dat je niet per se een bouw-expo hoeft te winnen om je droomhuis te realiseren.
En dat geldt voor ons ook een beetje. Zeker geen Tiny House en ook niet per se het huis met de modernste snufjes. Maar we proberen wel zo duurzaam mogelijk te leven. Net als dat we goed opletten wat wij doen. Het is een levenshouding en daar kan iedereen vandaag nog mee beginnen. Zelfs als je blijft wonen waar je woont. En als de noodzaak je dwingt om kleiner te gaan wonen. Ik kan je verzekeren dat het de moeite waard is. Want klein wonen is verschrikkelijk leuk.

Jacqueline Tellinga: Klein wonen – Small Houses, The making of BouwEXPO Tiny Housing in Almere. Nederlandse &~Engelse tekst. Bussum: Uitgeverij THOTH, 2019. ISBN: 978 90 6868 783 5. Prijs: € 19,95. 320 pagina’s. Bestel
Reacties
Een reactie posten